Kaliber jest jedną z podstawowych cech broni, która zarazem może wiele mówić o jej użytkowniku. Sprawdźmy, czym dokładnie jest kaliber broni i jakie kalibry broni myśliwskiej najlepiej nadają się na różne typy polowań.
Kaliber broni – czyli co?
Kaliber to pochodzące z języka arabskiego określenie, którym oznaczamy rozmiar lufy, a konkretnie najmniejszą średnicę przewodu lufy broni palnej. Wartość ta może się nieco różnić w zależności od typu lufy (np. inny odcinek mierzy się wewnątrz lufy bruzdowanej, inny w gładkiej, inny w poligonowej, a inny w stożkowej). W praktyce różnice te są bardzo niewielkie. Warta zapamiętania jest informacja, że kaliber broni oznacza rozmiar wnętrza lufy, a nie wielkość pocisku. Często stosowanym skrótem myślowym jest zwrot „amunicja danego kalibru”. To powszechne, ale jednak mało precyzyjne określenie. Zgodnym z prawdą sformułowaniem byłoby powiedzenie: amunicja do broni o konkretnym kalibrze. Najczęściej spotykanymi jednostkami przy oznaczaniu kalibrów są: wagomiar, milimetr i cal. Przed Drugą Wojną Światową Brytyjczycy opisywali rozmiar kalibrów także w funtach. Co istotne, kaliber nie jest oznaczeniem energii i prędkości pocisku, ma za to wpływ na moc obalającą, a to jeden z kluczowych parametrów polowania.
Jak dobrać kaliber broni myśliwskiej?
To, często zadawane przez fryców, pytanie zwykle wywołuje w gronie łowców ożywioną dyskusję. Rozmowy tego typu rzadko jednak kończą się wiążącą konkluzją, a orędownicy różnych rozmiarów luf raczej nie zmieniają zdania na temat swoich upodobań pod wpływem opinii innych. Praktyka potwierdza, że różne kalibry myśliwskie sprawdzają się różnie w różnych sytuacjach. Trudno wskazać rozwiązanie, które można by określić jako uniwersalny kaliber broni myśliwskiej. Selekcja kalibru zależy przede wszystkim od osobistych predyspozycji, potrzeb, poczucia komfortu podczas oddawania strzału, ale także od doświadczenia. Warto też pamiętać, że nawet najlepiej dopasowany kaliber broni myśliwskiej to tylko jeden z wielu składników sukcesu. Nawet optymalnie dobrany sprzęt nie obejdzie się bowiem bez kompetencji i wielogodzinnego treningu strzeleckiego. Wybór odpowiedniego kalibru powinien być oczywiście determinowany rodzajem polowania, na które wyruszamy. Inny kaliber będzie nam niezbędny do powalenia trzystukilogramowego łosia, a inny do polowania na ptactwo. Przy doborze swojego kalibru myśliwskiego należy mieć na uwadze zasadę, że mniejszy lub słabszy energetycznie kaliber wymaga od łowcy lepszych umiejętności i wprawnego oka.
Popularne kalibry myśliwskie
Indywidualne podejście do doboru kalibru nie zmienia oczywiście faktu, że brać myśliwska dostarcza nam pewnych statystyk. Obserwując, z czego strzelają nasi koleżanki i koledzy, możemy wnioskować, że najpopularniejsze kalibry broni myśliwskiej kulowej i mieszanej to: .308 Win, 8/57 oraz 9,3/62.
Kaliber .308 Win to jedna z najchętniej wybieranych opcji przez doświadczonych łowców z uwagi na swoją wielofunkcyjność. Charakteryzuje się dużą celnością i mniejszym odrzutem, nadaje się do strzelania na długie dystanse. Z jego użyciem można polować na duże i mniejsze zwierzęta (np. dziki czy lisy). Jego odmianą jest .300 Winchester Magnum, model zaprojektowany z myślą o celach łowieckich, którego atuty z biegiem czasu dostrzegły także służby mundurowe. Ten kaliber myśliwski zapewnia świetną energię pocisku i balistykę na długich dystansach. Przez wielu jest polecany podczas polowania na dziki i jelenie, do których strzela się z odległości ok. 200 m. Dobrze sprawdza się także podczas łowów w czasie rykowiska.
Kaliber 8/57 (gdzie 8 mm oznacza w przybliżeniu średnicę lufy w milimetrach, a 57 długość łuski w milimetrach) to z kolei dobra propozycja do strzałów w na krótkie odległości, do 150 m. Myśliwi wykorzystujący 8/57 doceniają jego łagodny odrzut, niewielki opad, dużą siłę oraz to, że wystrzelony nabój nie powoduje dużych uszkodzeń tuszy. Kaliber ten jest uniwersalnie stosowany na każdy rodzaj zwierzyny jaki możemy spotkać w europejskich łowiskach. Świetnie sprawdza się w terenie mieszanym – na polach i w lasach.
Duży kaliber 9,3/62 zdaje egzamin przy odstrzale ciężkich dzików, jeleni i saren. Popularne „dziewiątki” to kalibry broni myśliwskiej, które doskonale sprawdzą się podczas leśnych polowań. Najczęściej można znaleźć je w kniejówkach i drylingach (gdy mamy na uwadze broń śrutowo-kulową) oraz w repetierach i sztucerach samopowtarzalnych (gdy mowa o broń kulowej).
Kaliber broni śrutowej
Jeśli chodzi o śrutówki, to niekwestionowanym liderem w tej kategorii jest kaliber 12. Rosnącą popularnością cieszy się broń, w której można stosować wzmacniane naboje (np. kal. 12/76 lub 12/89). Kaliber broni śrutowej 12, 20 czy 28 jest rekomendowanym rozwiązaniem na łowy na polach, nad stawami i w terenie mieszanym (pola/las).